Monitör alışverişlerinizde karşınıza çıkan özelliklerinden birisi de monitörlerin yenileme hızıdır. Kullanıcılar alışveriş yaparken 60 Hz, 75 Hz, 120 Hz ve 144 Hz gibi değişen ekranları görmektedir. Peki, bu iki monitör arasındaki fark nedir? Monitör alırken hangisi tercih edilmelidir? Oyun bilgisayarlarında hangi monitör tipi seçilmelidir?
Hz – Hertz nedir, neyi ifade eder?
Hz değerlerine göre seçim yapmak için öncelikle hertz kavramını anlamakta fayda var.
Hertz, ekrana sahip cihazlarda görüntünün dalgalanma frekansına bağlı olarak bir saniyede gerçekleşen yenileme hızını ifade eden bir frekans birimidir. “Hz” harflerinden oluşan kısaltması ile oldukça yaygın kullanıma sahiptir.
60 Hz ve 75 Hz monitör nedir?
Genellikle 60 Hz ve 75 Hz en çok karşılaştırılan değerlerdir ancak teknolojinin ilerlemesi ile standart seviyede olan 60 Hz ile 120 Hz ya da 60 Hz ile 144 Hz gibi diğer monitör Hz değerleri de karşılaştırılmaya başlamıştır. Bu ikilemler monitörlerin yenileme hızını temsil eder yani 60 Hz ve 75 Hz, yenileme hızı ölçülerinden iki tanesidir. Yenileme hızı, ekran üzerinde yer alan görüntünün güncellenme hızıdır. Daha açık şekilde anlatmak gerekirse, videolar hızlı şekilde değişen fotoğraflardır denilebilir. Bu yüzden bir videonun kaliteli ve pürüzsüz gözükebilmesi için yenilenme hızının bir o kadar hızlı olması gerekir.
Ekran yenilenme hızı, Hz cinsinden ifade edilmektedir. 60 Hz yenilenme hızı saniyede 60 görüntü oluştuğunu, 75 Hz yenilenme hızında ise 75 görüntünün oluştuğunu göstermektedir. Yenilenme hızının arttıkça görüntünün düzeleceği düşünülürse, 75 Hz monitörler 60 Hz monitörlere üstünlük sağlayacaklardır. Aynı şekilde 144 Hz bir monitör de 75 Hz monitöre göre üstünlük sağlayacaktır. Bir insan gözü maksimum 500 Hz görüntü görebilir. Yani 75 Hz’de insan gözü için, 60 Hz’de oluşan görüntüden bir miktar daha akıcı ve net bir görüntü oluşacaktır, diyebiliriz.
Daha Yüksek Yenileme Hızı Artıları
‘Yenilenme hızı arttıkça, görsel kalite artar’ gibi bir doğru orantıdan bahsedemeyiz. Çünkü görüntünün, insan gözünün algılayabileceği aralıkta kalması gerekir. Fakat 60 Hz ve 75 Hz karşılaştırmasında artış büyük olmadığı için bu doğru orantıyı bu durumda kullanabiliriz. Bu iki değer arasında karşılaştırma yapılması gerekirse 75 Hz yenileme hızına sahip monitörün daha kaliteli ve pürüzsüz görüntülere sahip olduğunu söyleyebiliriz.
Yenileme hızı arttıkça, görüntü akışı hızlanacaktır. Bu sebeple gözün görüntüleri algılama süresi uzamayacak ve akış sağlanacaktır. Bu akış bulanıklığın önüne geçerek, seyircinin ya da kullanıcının görüntüden daha çok zevk almasına olanak sağlar.
Daha yüksek yenileme hızı, görüntünün daha gerçekçi olmasını sağlar. Saniye başına düşen görüntünün artması, hareket sonucu oluşacak bulanıklığın önüne geçer. Düşük Hz ile çalışan monitörlerde, akıcı oyunlar ya da aksiyon filmleri esnasında oluşan Hz gecikmesi “ghosting” olarak karşımıza çıkar. Sahne gecikmelerin oluşturduğu bulanıklığı ifade eder.
60 Hz ve 75 Hz Ekran Arasındaki Farklar
Aradaki fark küçük gibi gözükse de standart kullanıcıların haricinde, oyuncular ve aksiyon film bağımlıları için azımsanmayacak bir farktır. 60 Hz ve 75 Hz arasındaki görüntü kalitesinde tam olarak yüzde 25 fark olduğu söylenebilir. Bu farkı, videolarınızın kalitesinde, -çok az da olsa- bilgisayar monitörünüzdeki imlecin hareketinde ve en fazla, bilgisayar oyunlarınızda hissedebilirsiniz. Büyük ölçüde görüntü fark edecektir. Özellikle görüntünün akışı ve pürüzsüzlüğü iki monitör arasında en dikkat çekici özellik olacaktır. Bu sebeple daha yüksek performanslı bir monitör sahibi olmak isteyen kullanıcıların, 60 Hz yerine 75 Hz monitör seçmeleri daha isabetli olacaktır.
Görüntü performansı yükseldikçe gözünüz görüntüyü algılamaya çalışırken daha az efor sarf edecektir ve daha az yorulacaktır. Yapılan araştırmalara göre düşük yenilenme hızları, göz sağlığını olumsuz etkilemekte ve gözde titreme sorunları ortaya çıkarmaktadır. Gün içerisinde sürekli ekran karşısında olan biriyseniz ya da bilgisayar oyunlarında uzun vakitler harcıyorsanız göz sağlığınız için yüksek Hz değerine sahip bir monitör göz sağlığınız için daha iyi bir seçenek olacaktır.
Oyun Monitörleri için ideal Yenilenme Hızı değeri?
Oyun monitörlerinde özellikle, FPS türü oyunlar oynanırken (CS:GO, Half Life, Call of Duty, Battlefield, Apex Legends) yenilenme hızı büyük fark yaratacaktır.
75 Hz oyun monitörleri, 60 Hz monitörlere göre daha akıcı bir hissiyat verir. Mouse üzerinde yapılan hareketlerde, etkinizin tepkisini daha kısa sürede hissedersiniz. Bu özellik özellikle hassasiyet açısından, profesyonel oyuncular için aranılan bir özelliktir. Özetlemek gerekirse; 75 Hz yenilenme hızı, 60 Hz yenilenme hızından hareket çözünürlüğü açısından daha iyidir ve oyuncunun etkilerine daha hızlı yanıt verir. Bu sebeple oyuncular için 75Hz monitör daha iyi bir seçim olacaktır.